In het Rotterdamse Delfshaven bruist het van de bewonersinitiatieven die het stadsdeel sterker willen maken. Van een bewonersbedrijf waar bewoners en creatieven aan de slag gaan in verschillende werkplaatsen tot een initiatief dat kinderen uit kwetsbare gezinnen ondersteunt en helpt hun talenten te ontwikkelen. De Delfshaven Coöperatie verenigt deze initiatieven die samen meer lokale kleur willen geven aan welzijn in de Welzijnscoalitie Delfshaven. De coalitie werkt aan een vorm van welzijn die niet alleen voor de buurt, maar ook door de buurt wordt georganiseerd. Want wie weet er beter wat er speelt, wat er nodig is en hoe je de juiste mensen kunt bereiken dan de bewoners zelf?
Het besef dat veel kleine initiatieven samen bergen kunnen verzetten, wordt duidelijk tijdens de coronapandemie. Terwijl de lockdown het openbare leven platlegt en veel mensen geïsoleerd thuis zitten, komen bewoners van Delfshaven razendsnel in actie. Binnen drie dagen tuigt de Delfshaven Coöperatie, een collectief van ondernemende bewoners uit de Rotterdamse wijk, het initiatief ‘Delfshaven helpt’ op. Ze openen een telefoonlijn, een website en een hulpdienst. Er worden laptops uitgedeeld aan schoolkinderen en levensmiddelenpakketten rondgebracht. Bewoners koken maaltijden voor buurtgenoten en vrijwilligers rijden met buren naar de dokter. Het is een unieke samenwerking van tachtig partijen uit de wijk - waarvan meerdere gesteund door het Postcode Loterij Buurtfonds -, gemeente, welzijnspartijen, ondernemers en huisartsen.
De snelheid en de kracht waarmee de buurt de benodigde hulp en zorg optuigt is zo overtuigend dat de Coöperatie in 2022 meedoet met de aanbesteding Welzijn van de gemeente Rotterdam. Ze richten Welzijnscoalitie Delfshaven op en dienen samen met welzijnsorganisatie DOCK een plan in: ‘Lokaal, tenzij’, waarin ze welzijn zoveel mogelijk lokaal aanbieden vanuit de bestaande bewonersinitiatieven in de buurt. DOCK vult aan wat te specialistisch is of meer organisatie vraagt. De ambities liggen hoog; ze willen bijvoorbeeld het aantal kinderen dat opgroeit in armoede in tien jaar tijd halveren, terwijl de aanbesteding om een reductie van 10% vraagt. De ambtenaren vinden de plannen ‘niet realistisch’ en een coalitie met meer dan zestig partijen omslachtig. Ze verliezen de aanbesteding.
Ondanks deze teleurstelling blijft de Welzijnscoalitie zich hard maken voor welzijn vanuit de wijk. In 2022 verschijnt er een brandbrief vanuit de gemeente waarin staat dat de kosten voor de zorg de komende jaren hoger zullen uitvallen en er bezuinigd moet worden. In 2023 schrijft de Welzijnscoalitie een manifest voor meer menselijke maat in zorg en welzijn. Ruim drieduizend Rotterdammers betuigen hun steun aan dit manifest, waaronder ruim driehonderd wijkorganisaties, tientallen politici en onderzoekers. Daarmee krijgt de Welzijnscoalitie een plek aan de tafels waar de besluitvorming wordt genomen, maar er is geen ruimte voor financiële steun. Sterker nog, het college kondigt aan verder te bezuinigen op sociale buurtinitiatieven. Dankzij het Manifest en de strategische bijeenkomsten daaromheen wordt wel bereikt dat een miljoen euro van de geplande bezuinigingen teruggedraaid wordt.
“Na de teleurstelling en de uitputtingsslag die de aanbesteding was, lag iedereen voor pampus. De motivatie was laag. Juist op dat moment steunde het Postcode Loterij Buurtfonds ons als netwerk. Dat gaf ons de erkenning dat er een enorme kracht zit in dit sociale ecosysteem. Door ons te verenigen en samen te werken, kunnen we vliegen.”
Philip Kuypers, initiatiefnemer van groenplek de Spoortuin, onderdeel van Welzijnscoalitie Delfshaven
Met steun van het Postcode Loterij Buurtfonds stelt de Welzijnscoalitie buurtverbinders aan. Naast het ondersteunen en verbinden van de verschillende initiatieven, brengen zij in kaart welke projecten er lopen, hoeveel vrijwilligers er actief zijn en hoe het staat met de financiële duurzaamheid. Die gegevens helpen de Welzijnscoalitie om het belang van de sociale basis aan de politiek te laten zien. Zodat ze in 2028, wanneer er waarschijnlijk een nieuwe aanbestedingsronde komt voor welzijn in Rotterdam, de de meest logische partner is voor de gemeente.
“Welzijn is voor iedereen belangrijk, niet alleen voor een aantal vastgestelde ‘aandachtsgroepen’. Iedereen is welkom. Door het verbinden en versterken van het sociale ecosysteem in de wijk, vind je als bewoner gemakkelijk een plek die bij je past. Daar ontmoet je mensen met dezelfde interesses waardoor je aansluiting vindt. En de ene keer heb je zelf hulp nodig en de andere keer kun je het een ander geven.”
Bram Dingemanse, buurtverbinder en ambassadeur van de Welzijnscoalitie Delfshaven
“Welzijnscoalitie Delfshaven probeert echt een verschil te maken en daar is een lange adem voor nodig. Daar helpen wij ze bij. In hun aanpak staat de kracht van samenwerking centraal. Ze kaarten steeds opnieuw aan dat het huidige zorgsysteem niet werkt. Ze geloven dat het anders en beter kan en daarvoor is de inzet van bewoners nodig. Door de vele verschillende buurtinitiatieven bij elkaar te brengen, creëren ze een krachtige stem.”
Safka Overweel, Programmamanager bij het Postcode Loterij Buurtfonds
Het Postcode Loterij Buurtfonds steunt de Welzijnscoalitie Delfshaven en meerdere bewonersinitiatieven in Delfshaven dankzij de deelnemers van de Postcode Loterij.