Het idee van Transfarmers: een openluchtbuurthuis voor een socialere en groenere buurt
Een mooiere wereld begint in je eigen buurt. Sophie Gruijters kreeg met andere buurtbewoners het idee voor een buurtmoestuin in de Graafse Wijk in ‘s-Hertogenbosch Oost. Die kwam er, net zoals een openluchtbuurthuis, buurtschuur en meer. Inmiddels werkt Transfarmers ook samen met andere buurtinitiatieven en de gemeente aan een socialere en groenere stad.
Wat is Transfarmers?
“Transfarmers zet zich in voor groene, sociale, duurzame en gezonde buurten, waar de buurtbewoner zelf invloed op heeft. Hier in de Graafse wijk hebben we samen met de buurt een openluchtbuurthuis met buurtmoestuin en buurtschuur opgezet. Iedereen is er welkom en er is altijd ruimte voor nieuwe ideeën van de buurtbewoners. Zo hebben we nu ook een blotevoetenpad, kindertuin en regenwateropvang.
Ons streven is dat iedere stadsbewoner de mogelijkheid heeft om zijn eigen leefomgeving te creëren. Omdat zij het beste weten wat er nodig is. Wat we hier doen, willen we daarom ook op andere plekken mogelijk maken. Dit doen we in samenwerking met andere bewonersinitiatieven en de gemeente.”
Hoe ontstond het idee?
“In 2005 zijn wij als buurtbewoners in een oud buurthuis dat leegstond komen wonen. We merkten dat er heel veel onrust was in de wijk en kwamen erachter dat het buurthuis een belangrijke functie had en gemist werd in de buurt. Toen kwamen we op het idee om een buurtmoestuin te starten op het ongebruikte stuk grond naast het pand, als plek voor de buurt om elkaar te leren kennen en samen groenten te verbouwen.”
Het idee was er, en toen?
“We zijn met een aantal mensen gestart met de buurtmoestuin en dat werd een groot succes. Terwijl we de moestuin ontwikkelden, ontdekten we nog een stuk onbebouwde grond achter het terrein. In 2011 richtten we de Stichting Transfarmers op, zodat we financiering konden aanvragen om daar een openluchtbuurthuis te beginnen. Hier kunnen buren elkaar leren kennen en samen de buitenruimte vormgeven. En dat werkt, want inmiddels zijn er nog veel meer ideeën van buurtbewoners uitgevoerd. Daarnaast zijn we in andere buurten mensen gaan helpen met hun ideeën voor de buurt, omdat wij natuurlijk al ervaring hadden opgedaan.”
Wat heeft onze bijdrage voor verschil gemaakt?
“Dankzij de steun van het Postcode Loterij Buurtfonds hebben we in 2019 de buurtschuur kunnen bouwen, waar buurtbewoners kunnen klussen. Daarnaast hebben we onlangs een bijdrage gekregen om met andere bewonersinitiatieven en de gemeente samen te werken. Dat is ontzettend fijn, want zo hoeven we niet allemaal zelf het wiel uit te vinden en inspireren en versterken we elkaar. Als Transfarmers vervullen we graag een aanjagersrol en laten we zien dat je als gemeenschap zelf de omgeving vorm kunt geven. Want wij geloven echt in de meerwaarde van bewoners die zelf aan de slag gaan.
Een voorbeeld van iets wat we al hebben bereikt is de komst van een initiatieven-team. De gemeente wil graag dat actieve bewoners de ruimte en regie krijgen om in hun buurt aan de slag te gaan, maar bewonersinitiatieven stranden vaak, omdat de gemeente te traag handelt en ze wachten op akkoord vanuit de gemeente. Er is nu een team met ambtenaren uit verschillende werkgebieden die moeilijke gevallen behandelen en benaderen vanuit de gedachte wat er wel mogelijk is.”
Wat is er sinds de komst van Transfarmers veranderd?
“Er is een hele fijne plek in de buurt gekomen waar iedereen welkom is en zijn/haar ideeën voor de buurt mag uitproberen. Door onze plek hebben we veel meer een samen-gevoel gekregen. Buurtgenoten hebben elkaar leren kennen en weten elkaar te vinden. In plaats van te mopperen of ontevreden te zijn, denken bewoners nu veel meer in oplossingen en hoe ze zelf kunnen bijdragen aan een fijne leefomgeving.”
Wat zijn jullie verdere plannen?
“De komende jaren gaan we er onder andere voor zorgen dat mensen ons buurthuis en de buurtschuur beter weten te vinden. Ook onderzoeken we met andere bewonersinitiatieven en de gemeente hoe we de onderlinge samenwerking kunnen versterken. Zodat er een duurzame, gelijkwaardige samenwerking ontstaat.”
Heb je tips voor mensen met een goed idee voor hun buurt?
“Je hebt misschien een groot idee of een grote droom, maar om dat gelijk gerealiseerd te krijgen is vaak heel ingewikkeld en spannend. Een idee moet groeien en heeft tijd nodig. Begin daarom met iets heel kleins, iets waar je morgen al mee kunt starten. Daar kunnen anderen dan op aanhaken en ook hun idee bij verzinnen, zodat het een project van jullie samen wordt.”
Het Postcode Loterij Buurtfonds steunt Stichting Transfarmers dankzij de deelnemers van de Postcode Loterij.